Το Ημερολόγιο μιας Εθελόντριας

Ξεφυλλίζοντας το δικό μου ημερολόγιο, θυμάμαι ότι ήταν Σεπτέμβρης του 2003 όταν έμαθα για την ύπαρξη του Συλλόγου Οικογενειών και Φίλων για την Ψυχική Υγεία. «Μια εθελοντική οργάνωση, μη κυβερνητικού, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με πλούσια δράση», με πληροφόρησαν. Πρέπει να ένιωσα πολύ τυχερή και περήφανη που στην μικρή μας επαρχιακή πόλη το θέμα της ψυχικής ασθένειας, ένα θέμα συνήθως πνιγμένο από ταμπού, προκαταλήψεις και στάσεις αρνητικές, κατείχε τη θέση που του άξιζε. Ταυτόχρονα όμως ένιωσα ανακούφιση γιατί ως νέος επαγγελματίας στο χώρο της ψυχικής υγείας θα είχα την ευκαιρία να υπηρετήσω το επάγγελμα μου, να δοκιμάσω τις περιορισμένες ακόμα γνώσεις μου, να αποκτήσω πολύτιμη εμπειρία και κυρίως να προσφέρω τις υπηρεσίες μου σε ανθρώπους που κάποτε είχαν την ατυχία να βιώσουν την οξύτητα του ψυχικού πόνου. Άλλωστε η ιδέα του εθελοντισμού είχε ήδη ωριμάσει μέσα μου…
Έπειτα ένιωθα την περιέργεια μου να μεγαλώνει. Ποιές ήταν αυτές οι οικογένειες που κατάφεραν να αψηφήσουν τον προσωπικό τους πόνο και να αντιμετωπίσουν κατά πρόσωπο την κοινωνική αδικία που υφίσταντο τα αγαπημένα τους πρόσωπα; Ποιοί ήταν αυτοί οι άνθρωποι που με περισσή αυταπάρνηση τόλμησαν να ξεκινήσουν μια διαδρομή επίπονη, περνώντας από μονοπάτια δύσβατα και να ανοίξουν το δρόμο προς τον αποστιγματισμό της ψυχικής ασθένειας; Ποιοί ήταν οι “φίλοι” του συλλόγου, αυτό το ισχυρότατο δίκτυο εθελοντών, που οπλισμένο με ενέργεια και ενθουσιασμό, κατάφερε να ευαισθητοποιήσει και να συμπαρασύρει κι άλλους συνανθρώπους στο όραμα του;
Έφτασε η μέρα που όλες μου οι απορίες θα έπαιρναν την απάντηση τους! Διάβασα την ταμπέλα: “Eθελοντική ομάδα ψυχοκοινωνικής στήριξης «Προσέγγιση» του ΣΟΦΨΥ Ν. Σερρών”. Ναι, σύμφωνησα από μέσα μου… Τελικά αυτό έχουμε όλοι ανάγκη• την προσέγγιση. Μόνο έτσι οι μύθοι που πλέκονται ασφυκτικά γύρω από την “τρέλα” και την καθιστούν αντικείμενο απόρριψης εξαλείφονται και η αλήθεια αποκαθιστάται. Αυτό θα έκανα και εγώ εκείνη την μέρα, την πρώτη μου προσέγγιση με ανθρώπους που το είχαν ανάγκη όσο και εγώ. Χτύπησα την πόρτα, κάποιος άνοιξε… Δεν μπορούσα να αφήσω άλλο την αγωνία μου να μεγαλώσει και έκανα ένα δειλό αλλά γρήγορο βήμα προς τα μέσα, μπαίνοντας σε ένα χώρο άρτια εξοπλισμένο και καλαίσθητο, που ενέπνεε οικειότητα. Μια παρέα αρκετών ατόμων, εμφανώς αναπόσταστο κομμάτι αυτού του χώρου. Συζητούσαν, γελούσαν, πειράζονταν μεταξύ τους. Όλοι τους διακριτικές, φιλικές παρουσίες που έδιναν την αίσθηση ότι τους δένει μια βαθειά φιλία και ένα ειλικρινές ενδιαφέρον. Την ίδια ώρα εγώ βίωνα έντονο το άγχος της αποδοχής και αναρωτιόμουν πως θα δεχτούν την παρουσία μου στο χώρο τους.
Όπως όμως συμβαίνει πάντα μέσα σε αυτούς τους χώρους, δεν ένιωσα κανένα αδιακριτό βλέμμα να πέφτει πάνω μου, αντιθέτως, το καλωσόρισμα τους ήταν τόσο θερμό που με καθησύχασε. Ζήτησα να δω την Πρόεδρο του Συλλόγου, την κ. Λένα Νομίδου, τον εμπνευστή και ακούραστο συνεχιστή αυτού του τόσο δύσκολου και πολύτιμου έργου. Είχα ακούσει πολλά σχόλια θαυμασμού για την πολύχρονη εθελοντική προσφορά της στο χώρο της ψυχικής υγείας και είχα την χαρά να την γνωρίζω. Μου έδειξε αμέσως εμπιστοσύνη και στήριξε την επιθυμία μου να ξεκινήσω ομάδα με τα μέλη του ΣΟΦΨΥ. Της χρωστάω ένα μεγάλο «ευχαριστώ» για την αμέριστη εμπιστοσύνη και υποστήριξη της!
Ενθαρρύνοντας με, με σύστησε στην όμορφη συντροφιά… H ανάμνηση της πρώτης μας συνάντησης είναι ακόμα ζωντανή στην μνήμη μου! Θυμάμαι ακόμη τα υποστηρικτικά σας βλέμματα όταν διακρίνατε τον δισταγμό στη φωνή μου, την κατανόηση σας στο άγχος που βίωνα, ένα άγχος που πυροδοτούνταν από την πίστη μου στο αλάθητο ένστικτό σας και στην ακέραιη κρίση σας. Φυσικά δε θα ξεχάσω ποτέ το έντονο συναίσθημα συμπάθειας που ένιωσα τόσο γρήγορα για τον καθένα σας ξεχωριστά και την μαγική αίσθηση εξοικείωσης που ήρθε τόσο σύντομα μαζί με την απόλυτη αποδοχή. Στο τέλος συζητούσαμε σαν να γνωριζόμασταν από χρόνια.
Θυμάστε, παιδιά, που σας πρότεινα τότε να ασχοληθούμε με την ποίηση; Πόσα σχόλια, πόσος ενθουσιασμός, αλλά και πόσος δισταγμός… Έναν ολόκληρο χρόνο περιπλανηθήκαμε σε στίχους ποιητικούς ψάχνοντας το κρυμμένο νόημα τους. Άλλοτε χαρούμενους, άλλοτε στενάχωρους, άλλοτε σκληρούς, άλλοτε αλληγορικούς, άλλοτε σουρεαλιστικούς. Καθένας τους όμως είχε κάτι διαφορετικό να μας διδάξει, κάτι πιο βαθιά κρυμμένο μέσα μας να μας φωτίσει, κάτι πιο αληθινό να μας αποκαλύψει! Όπως ακριβώς συμβαίνει άλλωστε και στην ίδια τη ζωή. Εσείς ήσασταν αυτοί που φτάνατε γρήγορα στην άκρη του νήματος, που λύνατε πρώτοι τον γρίφο. Εγώ απλώς σας παρακολουθούσα να αφήνεστε και να ερμηνεύετε αυτόν τον στίχο με τον δικό σας μοναδικό τρόπο, σμιλεύοντας τον και δίνοντας του την μορφή που εσείς θέλατε. Όπως ακριβώς άλλωστε κάνετε και στην ίδια τη ζωή σας…
Σεπτέμβριος του 2004… Έπρεπε να λείψω αυτόν τον χρόνο για να συνεχίσω τις σπουδές μου. Όσο και αν προσπαθούσατε να το κρύψετε, ήξερα πως λυπόσασταν όσο και εγώ. Όμως εσείς έχετε μάθει να μην είστε εγωιστές! Θυμάμαι πόσο με ενθαρρύνατε αλλά και πόσο ανησυχούσατε για μένα. Θέλω να ξέρετε ότι και μένα μου λείπατε πολύ όσο ήμουν μακριά, σχεδόν όσο η οικογένεια μου, όσο οι φίλοι μου. Σιγά σιγά κατάλαβα ότι είστε ένα πολύ ξεχωριστό κομμάτι για μένα. Ένα κομμάτι της ζωής μου που δεν μοιάζει με κανένα άλλο, που αγάπησα και πίστεψα πολύ γρήγορα. Δεν είναι σχέση αίματος, σχέση φιλική, σχέση κοινωνική. Είναι απλώς μια σχέση ανθρώπινη και ειλικρινής που η απόσταση δεν μπορούσε παρά να την ενδυναμώσει.
Ήρθε ο Σεπτέμβρης του 2005! Θα ξεκινούσα και πάλι ομάδα μαζί σας. Γρήγορα διαπίστωσα ότι οι “απαιτήσεις” μου από την ομάδα μας είχαν μεγαλώσει. Γιατί η ομάδα αυτή δεν μένει στάσιμη, εξελίσσεται, εμπνέεται από καινούριες προκλήσεις, τροφοδοτείται από νέες κατακτήσεις. Έτσι, φέτος ένιωσα την επιθυμία να δοκιμάσουμε κάτι διαφορετικό, ακόμα πιο δύσκολο αλλά και πιο ουσιαστικό. Αποφάσισα λοιπόν να ξεκινήσουμε ομάδα αυτοβοήθειας. Η απόφαση αυτή ήρθε αβίαστα γιατί ήμουν σίγουρη ότι και πάλι θα τα καταφέρναμε. Οι σκοποί αυτής της ομάδας ήταν σαφείς και ζωτικοί. Να δεθούμε ακόμη περισσότερο μεταξύ μας, να αυξήσουμε το επίπεδο αυτογνωσίας μας, να αποδεχτούμε τον εαυτό μας, να δεχτούμε τον διπλανό μας με τα προτερήματα και τα ελαττώματα του, να μην απορρίψουμε κανέναν όσο διαφορετικός και αν μοιάζει με εμάς, να νιώσουμε όλοι ίσοι, να μάθουμε να ακούμε πραγματικά τον άλλο, να αντλήσουμε βοήθεια μέσα από τις κοινές μας εμπειρίες, να πειστούμε ότι τα προβλήματα μας έχουν λύσεις, να ανακαλύψουμε την ελπίδα που ο καθένας μας κρύβει μέσα του, να κάνουμε όνειρα, να νιώσουμε δυνατοί. Με μια λέξη, να μοιραστούμε τον πολύτιμο εαυτό μας με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας με στόχο την ενδυνάμωση του.
Με ένα πρόχειρο απολογισμό, νομίζω ότι τα καταφέραμε! Αυτό προκύπτει από την συνεπή συμμετοχή σας και το συνεχές σας ενδιαφέρον. Συνεχώς παρουσιάζονταν νέα θέματα προς συζήτηση. Έτσι, αυθόρμητα σχεδόν, φτάσαμε και στην ψυχοεκπαίδευση. Απορίες, ερωτήσεις, προβληματισμοί… Τι είναι επιτέλους η ψυχή; Γιατί αρρωσταίνει; Τι είναι ψυχική ασθένεια; Τί ήταν τελικά αυτό που μου συνέβη τότε; Πώς θα ξεπεράσω αυτήν την τόσο επώδυνη εμπειρία που έζησα; Πώς θα κερδίσω ξανά την ψυχική μου υγεία; Ενθουσιασμός, λαχτάρα για γνώση, επιθυμία για αλήθειες. Η επιστημονική γνώση σε έναν τέλειο συνδυασμό της με το προσωπικό βίωμα. Μια ένωση από την οποία τελικά προκύπτει η ίαση.
Θέλω να σας πω ότι με εντυπωσιάσατε για ακόμη μια φορά, ξεπερνώντας κάθε προσδοκία μου. Σας έβλεπα να γίνεστε επίμονοι ακόμα και όταν κάτι αρχικά φαινόταν δυσνόητο, να προσπαθείτε όλο και πιο πολύ να κατανόησετε τον εαυτό σας και τους άλλους, να δουλεύετε με όλα τα μέλη της ομάδας εντατικά, συνειδητά και ισότιμα, να πιστεύετε στον εαυτό σας και να γίνεστε περήφανοι γι’ αυτόν, να ζείτε κάθε λέξη του συνομιλητή σας, να μοιράζεστε τις ελπίδες και τα όνειρα σας χωρίς αναστολές, να “σκαλίζετε” τα βιώματα σας όσο επώδυνα και αν ήταν αυτά, να γελάτε και να δακρύζετε, να συμπάσχετε! Ίσως κάποιοι να πιέστηκαν, άλλοι να μπερδεύτηκαν, άλλοι να κουράστηκαν… ‘Ομως όλοι ήσασταν πάντα εκεί να περιμένετε με αγωνία αυτή την ομάδα, όπως πολύ συχνά μου λέγατε. Ακόμη και αυτοί που δεν συμμετείχαν ενεργά, βοηθούσαν με το δικό τους τρόπο. Όντας δίπλα μας να μας ενθαρρύνουν. Είμαι πεπεισμένη πια ότι είμαστε μια ομάδα δεμένη με ισχυρούς δεσμούς ανάμεσα σε μέλη που αγαπιούνται και νοιάζονται το ένα για το άλλο. Αυτό είναι για μένα η κινητήρια δύναμη για να συνεχίσω με ακόμα μεγαλύτερα όνειρα για εσάς, όνειρα τα οποία μπορεί να είναι σωστά, μπορεί και όχι. Αυτό εσείς θα το κρίνετε και θα με καθοδηγήσετε όπως πάντα!
Ελπίζω να αγαπήσατε αυτήν την ομάδα όσο και εγώ και σας υπόσχομαι ότι όλοι μαζί θα καταφέρουμε ακόμη περισσότερα γιατί, όπως συνηθίζω να σας λέω πολύ συχνά, μπορείτε να κάνετε θαύματα. Άλλωστε μια μέρα στην ομάδα μας όλοι συμφωνήσαμε ότι ο κάθε άνθρωπος είναι ένα μικρό θαύμα με τα προβλήματα του, με τα βιώματα του, με τα όνειρα του, με τις απογοητεύσεις του, με τους φόβους του, με τις επιθυμίες του, με τα κατορθώματα του, με τα συναισθήματα του. Σας χρωστάω όμως κάτι ακόμα• ένα μεγάλο ευχαριστώ γιατί με κάνατε καλύτερο άνθρωπο, μου μάθατε ποίηση, με εμπιστευτήκατε, με συγκινήσατε, με μάθατε να βλέπω με τα μάτια της καρδιάς μου, με απαλλάξατε από την ανούσια ανάγκη για συντονισμό και αξιολόγηση και μου δείξατε την αξία της αυθόρμητης έκβασης των πραγμάτων μέσα σε ένα πανηγύρι ανταλλαγής εμπειριών και συναισθημάτων. Για όλα όσα μου έχετε διδάξει σε αυτά τα τρία χρόνια σας ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου…

Αφιερωμένο στα μέλη της ομάδας αυτοβοήθειας του ΣΟΦΨΥ

Γιαννακίδου Άννα-Μαρία
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Εθελόντρια του Σ.Ο.Φ.Ψ.Υ.

 

Scroll to Top