O καθένας από την πλευρά του –ο φροντιστής, ο επαγγελματίας και κυρίως ο ίδιος ο λήπτης- οφείλει να ενδυναμώσει ξεχωριστά το Εγώ του, μέσα από διάφορους κοινούς ή μη δρόμους, στόχους και τεχνικές, ώστε αυτό να είναι πια σε θέση να συμβάλλει στην πραγμάτωση αυτού του οράματος.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κάθε Εγώ χρειάζεται προσωπική και κοινωνική ενδυνάμωση, προκειμένου να επιτύχει την ανάρρωση του.
Η θαρραλέα αναγνώριση της προσωρινής αποδυνάμωσης ενός Εγώ και η σωστή αξιολόγηση των συμπτωμάτων-σημαδιών που αυτή προκαλεί αποτελεί την πλέον χειροπιαστή ένδειξη φροντίδας για τον εαυτό μας.
Διότι, το Εγώ μας είναι το μοναδικό πραγματικό μέσο για να κατακτήσουμε τους στόχους μας, να επιλύσουμε τα προβλήματα μας, να διατηρήσουμε τους ρόλους μας, να διαμορφώσουμε τις σχέσεις μας, να διεκδικήσουμε τα δικαιώματα μας, να επιτύχουμε την ανάρρωση μας, και τελικά, με μία λέξη, να αποκτήσουμε και να απολαύσουμε την ευχάριστη κοινωνική ζωή με το νόημα που ο καθένας μας ξεχωριστά ονειρεύεται.
Το κάθε Εγώ νοηματοδοτεί τα διάφορα ερεθίσματα που δέχεται, τις εμπειρίες που βιώνει, τις συνθήκες που βρίσκεται μέσω της υποκειμενικής του αντίληψης (σκέψης), η οποία το οδηγεί μοιραία και στην αντίστοιχη υποκειμενική αντίδραση (συμπεριφορά).
Ο τρόπος σκέψης πάνω στις καταστάσεις της ζωής είναι το καθοριστικό στοιχείο για την ευχάριστη ή δυσάρεστη ψυχική κατάσταση, τη δημιουργία θετικής ή αρνητικής αυτοεικόνας, την ενδυνάμωση ή αποδυνάμωση ενός Εγώ.
Ωστόσο, συχνά o τρόπος σκέψης του Εγώ γίνεται σταδιακά αρνητικός και έτσι μοιραία το οδηγεί σε αντίστοιχες δυσλειτουργικές συμπεριφορές και αντιδράσεις.
Επαναλαμβάνοντας ασυνείδητα μια συμπεριφορά αυτή γίνεται πια μαθημένη και εφόσον είναι δυσλειτουργική, είναι πιθανόν να έχει αρνητικές και μακροχρόνιες επιδράσεις στο Εγώ, όπως, ψυχικά ή/και σωματικά συμπτώματα, έλλειψη ευχαρίστησης, και προσωπικές, διαπροσωπικές και κοινωνικές απώλειες ή περιορισμούς κα.

Αυτή η επαναλαμβανόμενη διαδικασία καθιστά το συγκεκριμένο αρχικά ανώδυνο ή ουδέτερο ερέθισμα ή γεγονός πλέον τραυματικό.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το άτομο ασυνείδητα, όταν βρίσκεται μπροστά σε αυτό το ερέθισμα ή το γεγονός, να αντιδρά με αντανακλαστικό τρόπο πια σε αυτό μέσα από τις ήδη μαθημένες του δυσλειτουργικές συμπεριφορές.
Έτσι, το τραύμα παραμένει ανοιχτό μέσα στο χρόνο και κατά συνέπεια, αποδυναμώνει σταθερά το άτομο.
Η διάγνωση είναι ένα γεγονός συνήθως τραυματικό τόσο για τον λήπτη υπηρεσιών ψυχικής υγείας όσο και για την οικογένεια του.
Το τραύμα της διάγνωσης είναι πιθανόν να παραμένει ανοιχτό ακόμα και από πολλά χρόνια μετά και συχνά εμποδίζει την ανάρρωση.
Μόνο η συνειδητή αλλαγή του τρόπου σκέψης και το σταδιακό πέρασμα σε μια νέα εσωτερική συμπεριφορά που θα έχει να κάνει με πιο ορθή και θετική σκέψη και άρα με πιο ευχάριστα συναισθήματα και πιο λειτουργικές αντιδράσεις μπορεί να αποτραυματοποιήσει τα ερεθίσματα και να κλείσει τα υπάρχοντα παλιότερα ή βαθύτερα τραύματα, όπως αυτό της διάγνωσης.
Έτσι, το Εγώ δε θα δυσλειτουργεί πια ως προς τη διαχείριση τους και θα μπει σε μια διαδικασία ενδυνάμωσης του, εξασφαλίζοντας έτσι το αίσθημα της συναισθηματικής του ευεξίας.
Ωστόσο, για να συμβεί αυτό, το Εγώ πρέπει να κάμψει την αντίσταση του στην αλλαγή («Δε μπορώ να…», «Δε γίνεται να…», «Είναι δύσκολο να…», «Έτσι είμαι εγώ…» κτλ) της μαθημένης του εσωτερικής και εξωτερικής του συμπεριφοράς, κατανοώντας τις απώλειες, τους περιορισμούς και κυρίως τα ψυχικά ή σωματικά συμπτώματα που αυτή του δημιουργεί, μεταφράζοντας την αποδυνάμωση του.
Η απόκτηση γνώσεων, τεχνικών και δεξιοτήτων θα διευκολύνει την αλλαγή της μαθημένης συμπεριφοράς του Εγώ και το πέρασμα του σε μια νέα, πιο αποδοτική και κυρίως πιο συνειδητή συμπεριφορά που δε θα επιφέρει απώλειες, περιορισμούς ή συμπτώματα σε αυτό.
Το Εγώ, προκειμένου να είναι δυνατό και να είναι σε θέση να δομήσει υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις, πρέπει να αποφύγει τις δύο ακραίες εξωτερικές συμπεριφορές: την παθητική και την επιθετική και να εκπαιδευτεί σε βάθος στη διεκδικητική συμπεριφορά, μέσω της ατομικής και κοινωνικής του ενδυνάμωσης.
Για να γίνει αυτό με επιτυχία και το Εγώ να αποκτήσει μια πιο διεκδικητική συμπεριφορά, επιβάλλεται αρχικά να προσδιορίσει συνειδητά τις προσωπικές του επιθυμίες (Θέλω) και τις προσωπικές του υποχρεώσεις (Πρέπει).
Έτσι, θα μπορεί πια να προσδιορίσει τον εαυτό του, να διαμορφώσει το νόημα της ζωής του και να εντοπίσει το όραμα του, σε όποια χρονική στιγμή το επιθυμεί ή το έχει ανάγκη.

Ο Αυτοπροσδιορισμός του Εγώ θα έχει ως φυσικό αποτέλεσμα και την ανεύρεση των προσωπικών του ορίων, η κατανόηση των οποίων είναι απαραίτητη διαδικασία για τη δόμηση υγιών διαπροσωπικών σχέσεων. Η διαφύλαξη των ορίων επιτυγχάνεται αποδοτικά μέσω της διεκδικητικής συμπεριφοράς.
Αυτή με τη σειρά της επιτρέπει την ελεύθερη έκφραση των αληθινών σκέψεων και συναισθημάτων, διατηρώντας πάντα το σεβασμό τόσο στον εαυτό όσο και στον Άλλον και οδηγεί σε ουσιαστική επικοινωνία, σε επίλυση των προβλημάτων και σε σχέσεις συνεργασίας που θα συμβάλλουν τελικά στη διαδικασία της ανάρρωσης.
Η ατομική και κοινωνική ενδυνάμωση του Εγώ προωθεί σημαντικά τη διαδικασία της ανάρρωσης και μπορεί να βασιστεί στις βασικές αξίες της.
Η διαμόρφωση ορθής, θετικής και αισιόδοξης σκέψης συμβάλλει στη δημιουργία ελπίδας για το Εγώ και την ανάρρωση του.
Η ισορροπία μεταξύ των προσωπικών επιθυμιών και υποχρεώσεων συμβάλλει στον αυτοπροσδιορισμό του Εγώ.
Ο εντοπισμός των προσωπικών ορίων συμβάλει στην ανεύρεση και την προώθηση των επιλογών.
Η απόκτηση της διεκδικητικής συμπεριφοράς συμβάλει στη δόμηση των σχέσεων συνεργασίας.
Έτσι, όλες οι αξίες μαζί προωθημένες στα πλαίσια μιας διαδικασίας προσωπικής και κοινωνικής ενδυνάμωσης θα οδηγήσουν σταδιακά το κάθε Εγώ στην επίτευξη του οράματος της ανάρρωσης του… Δηλαδή, σε μια ζωή με νόημα!!!
Η θερμή ανταπόκριση των συμμετεχόντων και η ζωντανή συμμετοχή τους αποδεικνύει την αναγκαιότητα αντίστοιχων προσπαθειών ενδυνάμωσης.
Η ποσοτική και ποιοτική αξιολόγηση του εργαστηρίου απέδειξε την επιδραστικότητα και την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας ενδυνάμωσης.

Το 5ο Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο χρηματοδοτήθηκε από τους Οργανισμούς της Johnson & Johnson Corporate Citizenship Trust, της Janssen Α.Ε. και της Storm Rehabilitation Fund (έξοδα μετακίνησης, διαμονής και διατροφής των εκπαιδευτών και των συμμετεχόντων, τεχνική υποστήριξη και καμπίνα αυτόματης μετάφρασης, έντυπο υλικό προώθησης της δράσης και εκπαιδευτικό υλικό, βιντεοσκόπηση των τεσσάρων εργαστηρίων κτλ).

Για περισσότερες πληροφορίες, όπως ποιοτικές και ποσοτικές αναλύσεις, αξιολογήσεις και σχετικές δημοσιεύσεις, ή για επιπλέον οπτικο-ακουστικό υλικό (photo album, video etc), μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα μας (www.sofpsi-ser.gr) στις ενότητες “Σεμινάρια”, “Άρθρα” και “Φωτογραφικό Αρχείο” καθώς και στο Youtube Κανάλι του Σ.Ο.Φ.Ψ.Υ. Ν. Σερρών.