Ποσοτική Ανάλυση του Ερωτηματολογίου του YALE σχετικά με την Ανάρρωση

Το Περιεχόμενο του Ερωτηματολογίου

Παρουσίαση Αποτελεσμάτων Ερωτηματολογίου Του Πανεπιστημίου Του Yale Σχετικά με το Μοντέλο Για Την Ανάρρωση Του 4ου Πανελλήνιου Εκπαιδευτικού Σεμιναρίου Ληπτών Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας -Φροντιστών – Επαγγελματιών Ψυχικής Υγείας «Η Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση Ως Αντίβαρο Της Ανάρρωσης».

Η Ανάλυση του Ερωτηματολογίου

Κατόπιν σχετικής άδειας, το ερωτηματολόγιο χορηγήθηκε στα πλαίσια του εργαστηρίου «Ανάβοντας τη Σπίθα της Ανάρρωσης» που έλαβε χώρα στο 4ο Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο Ληπτών Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, Φροντιστών & Επαγγελματιών του Σ.Ο.Φ.Ψ.Υ. Ν. Σερρών και παρουσιάστηκε από την Κατερίνα Νομίδου-Δικηγόρο, Εξειδικευμένη στο Δίκαιο Ψυχικής Υγείας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η στατιστική ανάλυση του ερωτηματολογίου έγινε από τους ειδικά εκπαιδευμένους εθελοντές ψυχολόγους του Συλλόγου, Κουκμήση Βασίλειο και Γιαννακίδου Άννα-Μαρία.

Δείγμα & Στατιστική Ανάλυση

Στο Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο του Σ.Ο.Φ.Ψ.Υ. Ν. Σερρών συμμετείχαν συνολικά 53 συμμετέχοντες, εκ των οποίων οι 14 ήταν φροντιστές, οι 19 ήταν λήπτες και οι 20 ήταν επαγγελματίες. Κατά συνέπεια, το ερωτηματολόγιο δοκιμάστηκε αυτή τη φορά σε τρεις ομάδες-στόχου. Δηλαδή σε:

Εκτός λοιπόν από την εξαγωγή στατιστικών αποτελεσμάτων για κάθε επιμέρους ομάδα σχετικά με κάθε παράγοντα που ερευνά το ερωτηματολόγιο, επιχειρήθηκε επιπρόσθετα και η σύγκριση των αποτελεσμάτων μεταξύ των τριών ομάδων με σκοπό τον εντοπισμό τυχόν στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ τους.

Μεθοδολογία

Προκειμένου να εξεταστούν οι τέσσερις παράγοντες και οι πιθανές στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των τριών ομάδων των συμμετεχόντων, χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της Ανάλυσης Διακύμανσης (1-wayA-nova), με τη βοήθεια του Στατιστικού Πακέτου SPSSv. 21 (Statistical Package for Social Sciences), ενώ στη συνέχεια διενεργήθηκαν post-hoc αναλύσεις, με σκοπό τον εντοπισμό των συγκεκριμένων ομάδων που διέφεραν μεταξύ τους. Η εσωτερική συνοχή των μεταβλητών του κάθε παράγοντα ελέγχθηκε με τεστ αξιοπιστίας (reliability analysis). Αναλυτικά, οι τιμές Cronbach’s Alpha για κάθε παράγοντα παρατίθενται παρακάτω.

Αποτελέσματα

Όσον αφορά στις μέσες τιμές για κάθε ομάδα σε σχέση με τους τέσσερις παράγοντες, έπειτα από τη σχετική στατιστική ανάλυση, προέκυψαν τα ακόλουθα αποτελέσματα, τα οποία σας παραθέτουμε αυτούσια.

Πίνακας 1. Περιγραφικά Στατιστικά Στοιχεία για τις Τρεις Ομάδες

Πίνακας 2. Έλεγχος Αξιοπιστίας Παραγόντων

Όσον αφορά στη σύγκριση των αποτελεσμάτων των τριών ομάδων, με σκοπό τον εντοπισμό στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ τους, προέκυψαν τα εξής αποτελέσματα:

Παράγοντας 1

Υπήρχαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στις απαντήσεις του παράγοντα 1, μεταξύ των τριών ομάδων, σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας p<.05 [F(2,50)=6.09, p=0.004]. Αναλύσεις post hoc υπέδειξαν ότι οι απαντήσεις της ομάδας των ειδικών (μέση τιμή 3.32) διέφεραν στατιστικά σημαντικά από εκείνες της ομάδας των φροντιστών (μέση τιμή 2.79) και των ληπτών (μέση τιμή 2.88).

Παράγοντας 2

Δεν υπήρχαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στις απαντήσεις του παράγοντα 2, μεταξύ των 3 ομάδων, σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας p<.05 [F(2,50)=1.14, p=0.329].

Παράγοντας 3

Δεν υπήρχαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στις απαντήσεις του παράγοντα 3, μεταξύ των 3 ομάδων, σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας p<.05 [F(2,50)=1.54, p=0.224.]

Παράγοντας 4

Δεν υπήρχαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στις απαντήσεις του παράγοντα 4, μεταξύ των 3 ομάδων, σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας p<.05 [F(2,50)=1.43, p=0.248].

Συμπεράσματα

Και οι τρεις ομάδες εμφανίζουν τη μεγαλύτερη μέση τιμή στον παράγοντα 3. Αυτό σημαίνει ότι λήπτες, φροντιστές και επαγγελματίες τείνουν να θεωρούν ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο για την ανάρρωση τον αυτοπροσδιορισμό του ατόμου με ψυχιατρική εμπειρία και την αποδοτικότητα των ομάδων αυτοβοήθειας των ληπτών. Άρα, η διαμόρφωση ή/και ο επαναπροσδιορισμός της προσωπικής ταυτότητας του ατόμου κατά τη διαδικασία της ανάρρωσης του φαίνεται να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο για την επιτυχία της, ενώ η λήψη βοήθειας από ομάδες ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας και η συμμετοχή σε αυτές αναδύεται ως ένας ισχυρός παράγοντας που θα συμβάλλει σημαντικά σε αυτή.

Επίσης, σε συμφωνία μεταξύ των ομάδων, η χαμηλότερη τιμή δόθηκε στο παράγοντα 2. Αυτό σημαίνει ότι και οι τρεις ομάδες δείχνουν να μη κατανοούν ότι η ανάρρωση είναι μια μη-γραμμική διαδικασία και ακολουθεί ακανόνιστη πιθανόν πορεία. Η μη-γραμμικότητα της διαδικασίας της ανάρρωσης δε σημαίνει την αποτυχία της. Αντίθετα, ενέχει τη δυνατότητα δοκιμών, επιλογών και ρίσκου που όμως θα οδηγήσουν τελικά στην επίτευξη της. Ωστόσο, και οι τρεις ομάδες φαίνεται να αντιλαμβάνονται την ανάρρωση ως μια σταθερά ανοδική πορεία και η όποια απόκλιση από αυτή να την αναιρεί, στοιχείο που πιθανόν να γίνει αιτία αυτή να παρεμποδιστεί και ίσως να ακυρωθεί εσφαλμένα ως αποτυχημένη.

Η ανάλυση των αποτελεσμάτων έδειξε επίσης ότι δεν υπήρχαν για τους τρεις τελευταίους παράγοντες στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των τριών ομάδων. Αυτό σημαίνει ότι αναφορικά με τη μη-γραμμικότητα της διαδικασίας της ανάρρωσης, τη σημασία του αυτοπροσδιορισμού και των ομάδων αυτοβοήθειας των ληπτών στην ανάρρωση, καθώς και τις προσδοκίες για την ανάρρωση οι τρεις ομάδες δείχνουν να συμφωνούν μεταξύ τους ως προς την κατανόηση τους αλλά και τις στάσεις τους προς αυτά τα τρία στοιχεία-παράγοντες.

Ωστόσο, στον πρώτο παράγοντα, δηλαδή τους ρόλους και τις ευθύνες στην ανάρρωση, υπήρχαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στις απαντήσεις των τριών ομάδων, σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας p<.05 [F(2,50)=6.09, p=0.004]. Αναλύσεις posthoc υπέδειξαν ότι οι απαντήσεις της ομάδας των επαγγελματιών (μέση τιμή 3.32) διέφεραν στατιστικά σημαντικά από εκείνες της ομάδας των φροντιστών (μέση τιμή 2.79) και των ληπτών (μέση τιμή 2.88). Αυτό σημαίνει ότι οι επαγγελματίες δείχνουν να διαφωνούν με τις άλλες δύο ομάδες (φροντιστές και λήπτες) σχετικά με τις ευθύνες και τους ρόλους που έχουν από τη μία, οι λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας και από την άλλη, οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας στη διαδικασία της ανάρρωσης.

Συνεπώς, οι επαγγελματίες φαίνεται να αντιλαμβάνονται σε μεγαλύτερο βαθμό τη σημαντικότητα της διαφοροποίησης των ευθυνών και των ρόλων που φέρουν οι δύο πλευρές που κατά κύριο λόγο εμπλέκονται στην ανάρρωση, δηλαδή οι λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας και οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας, χωρίς όμως να μπορεί να προσδιοριστεί επακριβώς σε τι αφορά η κατανόηση αυτής της διαφοροποίησης.

Τόσο η στατιστική συμφωνία όσο και η στατιστική διαφωνία μεταξύ των τριών ομάδων ως προς την κατανόηση των βασικών αρχών του Μοντέλου για την Ανάρρωση και τις στάσεις τους προς αυτό παρέχει μια ισχυρή βάση να συμπεράνουμε ότι και οι τρεις πλευρές που εμπλέκονται σε αυτήν –λήπτες, φροντιστές, επαγγελματίες- έχουν σχεδόν κοινή αντίληψη μεταξύ τους ως προς τη διαδικασία της ανάρρωσης και άρα παρουσιάζουν παρόμοιες ανάγκες για μια πιο συστηματική εκπαίδευση σε αυτή την ιδιαίτερα δυναμική θεραπευτική προσέγγιση των ψυχιατρικών εμπειριών.

Στατιστική Ανάλυση, Αξιολόγηση & Εννοιολογική Επένδυση Αποτελεσμάτων:

Κουκμήσης Βασίλης: Κοινωνικός - Οργανωσιακός Ψυχολόγος (MSc) -

Εθελοντής στον Σ.Ο.Φ.Ψ.Υ. Ν. Σερρών

Γιαννακίδου Άννα-Μαρία: Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια (ΜΑ) –

Εθελόντρια Σ.Ο.Φ.Ψ.Υ. Ν. Σερρών

Scroll to Top